‘’Η ιστορία ΣΟΥΒΛΑΚΙ και η επιστροφή του σαν αντιδάνειο στην Ελλάδα’’

 

Σχάρα ελληνική αρχαία για τον οβελίσκο (σουβλάκι)

Το σουβλάκι, είναι πάνω από κάθε κοινωνική και ταξική διαφορά. Είναι μια λιχουδιά για κάθε Έλληνα που στηρίζει τις ρίζες του, αλλά και για κάθε τουρίστα που θέλει να δοκιμάσει κάτι διαφορετικό, χορταστικό και αρκετά φθηνό φαγητό.

Το σουβλάκι είναι γνωστό σε εμάς από την εποχή της αρχαίας Ελλάδας. Τότε το λέγανε ‘’οβελίσκο’’  (από τη λέξη οβελός = ξύλινη ή σιδερένια σούβλα γα ψήσιμο κρέατος στην θράκα). Αναφέρεται τακτικά, όπως στα ομηρικά έπη με τον Αχιλλέα να ψήνει στη θράκα κομμάτια κρέατος, σε έργα του Αριστοφάνη, του Ξενοφώντος και του Αριστοτέλη. Στον αρχαίο επίσης γαστρονομικό οδηγό, το έργο ‘’Δειπνοσοφισταί’’, περιλαμβάνεται η πρώτη συνταγή για το τυλιχτό σουβλάκι όπου λεγόταν ‘’Κάνδαυλος’’ και περιείχε κομμάτια από κρέας ψητό, τυρί, πίτα και άνηθο στην άνθραξ, μισοκαμμένα κάρβουνα.

Χρειάστηκε να περάσουν οι χιλιετηρίδες, ίσαμε το 1920 μΧ για να φάμε με αντιδάνειο πάλι, τυλιχτό σουβλάκι στην Ελλάδα και μάλιστα τη δεκαετία του 1924 καθώς το σουβλάκι αρχίζει να διαδίδεται σε προσφυγικές γειτονιές, όπως π.χ. στον Κορυδαλλό, Νίκαια ενώ  αμέσως μετά τη Νίκαια με το ‘’Αιγυπτιακόν’’, ανοίγει ακόμα ένα Αιγυπτιακόν στην Αθήνα, στην οδό Βραχείας 9 (τη σημερινή Μητροπόλεως), στη γωνία με την πλατεία Μοναστηρακίου. (Το μαγαζί αυτό σήμερα ανήκει στον Σπύρο Μπαϊρακτάρη.)

Στον Πειραιά γίνεται η επίσημη εμφάνισή του από έναν Κωνσταντινουπολίτη μετανάστη. Ακολουθώντας, εκείνος όμως την πολίτικη παράδοση – βέβαια από τα ρωμαϊκά ακόμη χρόνια, μικροπωλητές πωλούσαν στους δρόμους της Κωνσταντινούπολης σουβλάκι με πίτα – έφτιαξε λοιπόν στο μαγαζί του το πρώτο τυλιχτό, αρχικά με κεμπάπ (κομματάκια κρέας σε καλαμάκι), το οποίο εκτός από το κρέας περιλάμβανε ντομάτα, κρεμμύδι λουσμένο με μαϊντανό, ελάχιστο γιαούρτι με άνηθο και ζεστή κόκκινη σάλτσα ντομάτας (καυτερή είτε σύνηθες).

Στην πάροδο των ετών όμως πήρε διαφορετική πορεία και το πιο προβεβλημένο είδος στα ψητοπωλεία έγινε ο Γύρος! Ονομάστηκε έτσι επειδή τα κομμάτια κρέατος από τα οποία αποτελείται, τοποθετούνται σε μια κατακόρυφη μεταλλική σούβλα και περιστρέφονται γύρω από τον άξονα τους για να ψηθεί σε όλες τις μεριές! Ο γύρος αρχικά φτιαχνόταν από κιμά, κάτι που απαγορεύθηκε με αγορανομική διάταξη του 2005, και οι πλέον διαδεδομένοι είναι: ο Γύρος Χοιρινός και ο Γύρος Κοτόπουλο είτε Γύρος Αρνιού! 

Σαν μερίδα φαγητού είναι μια ολοκληρωμένη διότι εμπεριέχει όλα τα κλασσικά θρεπτικά συστατικά που συναντάμε στις περισσότερες τροφές (υδατάνθρακες, πρωτεΐνες, λίπη), βιταμίνες του συμπλέγματος Β (θειαμίνη, νιασίνη, κυανοκοβαλαμίνη κτλ) μαζί με άλλα ιχνοστοιχεία και μέταλλα.